Αρχαία Ελληνικά συντακτικο
Γενική υποκειμενική
Η γενική υποκειμενική φανερώνει το υποκείμενο κάποιας ενέργειας· η ενέργεια δηλώνεται με τη λέξη που προσδιορίζει η γενική.
→ Διὰ τάχους ἡ νίκη τῶν Ἀθηναίων
Η γενική υποκειμενική αποδεικνύεται αν μετατρέψουμε την προσδιοριζόμενη λέξη σε ρήμα ενεργητικής φωνής· τότε η γενική θα είναι το υποκείμενο του ρήματος:
→ Διὰ τάχους ἡ νίκη τῶν Ἀθηναίων
ἡ νίκη > ρήμα ἐνίκησαν // υποκείμενο > οἱ >Ἀθηναῖοι
Η γενική αντικειμενική φανερώνει το αντικείμενο κάποιας ενέργειας· η ενέργεια δηλώνεται με τη λέξη που προσδιορίζει η γενική.
→ Διδάσκαλος τῶν παίδων ἐγένετο
Η γενική αντικειμενική αποδεικνύεται αν μετατρέψουμε την προσδιοριζόμενη λέξη σε ρήμα ενεργητικής φωνής· τότε η γενική θα είναι το αντικείμενο του ρήματος:
→ Διδάσκαλος τῶν παίδων ἐγένετο
διδάσκαλος > ρήμα διδάσκει // αντικείμενο τοὺς παῖδας
Παρατήρηση:
Με γενική αντικειμενική συντάσσονται ονόματα (ουσιαστικά ή επίθετα) ομόρριζα με ρήματα που δέχονται αντικείμενο σε γενική.
Επίθετα που συντάσσονται με γενική αντικειμενική είναι κυρίως όσα σημαίνουν:
1. Μνήμη ή λήθη: μνήμων, ἀμνήμων, ἐπιλήσμων κ.ά.
→ μνήμων τῶν εὐεργετῶν
2. Επιμέλεια ή αμέλεια, φειδώ ή αφειδία: ἐπιμελής, ἀμελής, ολίγωρος, φειδωλός, ἀφειδή κ.ά.
→ ἐπιμελὴς ἀγαθῶν
3. Κυριότητα, εξουσία ή το αντίθετο: ἐγκρατής, κύριος, ἀκράτωρ, ὑπήκοος κ.ά.
→ Ἐγκρατὴς γέγονε πολλῶν χρημάτων
4. Εμπειρία ή απειρία, επιτυχία ή αποτυχία: ἔμπειρος, ἐπιστήμων, ἄπειρος, ἀήθης, ἐπιτυχής, ἀποτυχής κ.ά.
→ ἔμπειρος πολέμου καὶ ἀγώνων
5. Συμμετοχή, πλησμονή: μέτοχος, κοινωνός, μεστός, πλήρης, ἔμπλεως κ.ά.
→ Ἡ νεότης ἐλπίδος πλήρης ἐστίν.
6. Χωρισμό, στέρηση, απομάκρυνση, απαλλαγή: ἁγνός, ἄγονος, ἀμέτοχος, ἄμοιρος, ἀπαίδευτος, γυμνός, ἐλεύθερος, ἐνδεής, ἔρημος, κενός, ὀρφανός κ.ά.
→ Ἔστι δὲ ὀμίχλη ἀτμώδης ἀναθυμίασις ἄγονος ὕδατος
→ ὀρφανός μητρός
7. Διαφορά: ἄλλος, ἀλλότριος, διάφορος, ἕτερος κ.ά. Η γενική που εξαρτάται από τα επίθετα αυτά χαρακτηρίζεται και συγκριτική.
→ Ἐπιστήμη ἐπιστήμης διάφορος.
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου