ΘΕΩΡΙΑ ΕΚΘΕΣΗΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ

  ΤΡΟΠΟΙ ΠΕΙΘΟΥΣ ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΑ

 Πώς απαντάμε για να μη «χάσουμε» μονάδες σε αυτές τις ασκήσεις; Να γράψουμε και τα μέσα πειθούς παρόλο που η άσκηση μας ζητάει να γράψουμε μόνο τους τρόπους;

Όπως και στις περισσότερες ασκήσεις θεωρίας, έτσι και στις ασκήσεις εντοπισμού τρόπων και μέσων πειθούς ακολουθούμε το τρίπτυχο: άμεση επιγραμματική απάντηση – επαναδιατύπωση του κειμένου με τρόπο που να αποδίδουμε το νόημά του ώστε να καταδείξουμε την απάντησή μας – τεκμηρίωση με παράθεση χωρίων κειμένου. Στην περίπτωση βέβαια που το ζητούμενο είναι απλός εντοπισμός περιπτώσεων, όπως για παράδειγμα το 2007, τότε αρκεί απλή παράθεση χωρίων.

Σε περίπτωση που ζητούνται μόνο οι τρόποι πειθούς είναι καλό να αναφέρονται και τα μέσα πειθούς για να είναι πιο ολοκληρωμένη η απάντησή μας. Προσοχή όμως χρειάζεται στη διατύπωση της απάντησης, ώστε να μη φανεί ότι υπάρχει σύγχυση ανάμεσα σε τρόπους και μέσα πειθούς. Πρέπει με σαφήνεια πρώτα να δίνεται απάντηση σε αυτό που μας ζητείται και έπειτα να εμπλουτίζεται και να ολοκληρώνεται η απάντηση με τα απαραίτητα στοιχεία, τα οποία φανερώνουν πλήρη γνώση της θεωρίας.

4) Είναι δυνατόν στην επίκληση στο ήθος του πομπού, ο πομπός να αναφέρει μειονεκτήματα του χαρακτήρα του;

Ναι είναι δυνατόν κάποιος να επικαλείται αρνητικά στοιχεία του χαρακτήρα του για να αιτιολογήσει αντίστοιχα την αδυναμία του να εκπληρώσει έναν στόχο. Για παράδειγμα η Ισμήνη επικαλείται την αδυναμία της ως γυναίκα στην Αντιγόνη για να τη βοηθήσει να θάψουν τα δύο τους αδέλφια παρακούοντας την εντολή του Κρέοντα.

5) Είναι δυνατόν η αυθεντία να μην είναι πρόσωπο;

Συχνά στα κείμενα έννοιες όπως η Ιστορία, η Επιστήμη, το Σύνταγμα, η Φύση, αλλά και οργανισμοί όπως για παράδειγμα το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο λαμβάνουν το ρόλο μιας αυθεντίας.

6) Σε τι διαφέρουν τα επιχειρήματα από τα τεκμήρια; Είναι τα τεκμήρια μέρος ενός επιχειρήματος;

Το επιχείρημα αποτελείται από προκείμενες και συμπέρασμα. Τα τεκμήρια χρησιμοποιούνται για να επαληθεύσουν ένα επιχείρημα και δεν αποτελούν τμήμα του επιχειρήματος. Δεν είναι όμως απόλυτο ότι γράφονται μετά το επιχείρημα, αλλά είναι δυνατόν να βρίσκονται πριν τις προκείμενες, μετά το συμπέρασμα ή και στο ενδιάμεσο αυτών. Ο ρόλος τους και σε αυτή την περίπτωση δε μεταβάλλεται, καθώς, όπου και να εντοπίζονται, λειτουργούν ως αποδεικτικά στοιχεία άποψης ή επιχειρήματος.

7) Σε πόσες μορφές είναι δυνατόν να συναντήσουμε την επίκληση στη λογική;

Σε τρεις: α) επιχείρημα, β) επιχείρημα και τεκμήριο, γ) άποψη και τεκμήριο.