ΑΡΧΑΙΑ Α ΛΥΚΕΙΟΥ

Θουκυδίδη Ιστορία Βιβλίο 3. Κεφάλαιο 76-78 

[76] Τῆς δὲ στάσεως ἐν τούτῳ οὔσης τετάρτῃ ἢ πέμπτῃ ἡμέρᾳ μετὰ τὴν τῶν ἀνδρῶν ἐς τὴν νῆσον διακομιδὴν αἱ ἐκ τῆς Κυλλήνης Πελοποννησίων νῆες, μετὰ τὸν ἐκ τῆς Ἰωνίας πλοῦν ἔφορμοι οὖσαι, παραγίγνονται τρεῖς καὶ πεντήκοντα· ἦρχε δὲ αὐτῶν Ἀλκίδας, ὅσπερ καὶ πρότερον, καὶ Βρασίδας αὐτῷ ξύμβουλος ἐπέπλει. ὁρμισάμενοι δὲ ἐς Σύβοτα λιμένα τῆς ἠπείρου ἅμα ἕῳ ἐπέπλεον τῇ Κερκύρᾳ.
Μετάφραση: Ενώ λοιπόν οι εσωτερικές ταραχές της Κέρκυρας βρίσκονταν σ’ αυτό το σημείο, την τέταρτη ή πέμπτη μέρα μετά τη μεταφορά των ολιγαρχικών στο νησί, φτάνουν τα καράβια των Πελοποννησίων από την Κυλλήνη όπου έμεναν αγκυροβολημένα μετά το ταξίδι τους από την Ιωνία. Κι ήταν όλα πενήντα τρία. Τα διοικούσε ο Αλκίδας, όπως και πρωτύτερα, κι ο Βρασίδας ταξίδευε μαζί του σα σύμβουλος. Αφού έριξαν άγκυρα στα Σύβοτα, το λιμάνι στην αντικρινή στεριά, ξεκίνησαν για την Κέρκυρα την άλλη μέρα μόλις ξημέρωσε.
77.1] Oἱ δὲ πολλῷ θορύβῳ καὶ πεφοβημένοι τά τ᾽ ἐν τῇ πόλει καὶ τὸν ἐπίπλουν παρεσκευάζοντό τε ἅμα ἑξήκοντα ναῦς καὶ τὰς αἰεὶ πληρουμένας ἐξέπεμπον πρὸς τοὺς ἐναντίους, παραινούντων Ἀθηναίων σφᾶς τε ἐᾶσαι πρῶτον ἐκπλεῦσαι καὶ ὕστερον πάσαις ἅμα ἐκείνους ἐπιγενέσθαι.
Μετάφραση: Οι Κερκυραίοι σε μεγάλη ταραχή και φόβο τόσο για όσα είχανε γίνει στην πολιτεία όσο κι από την άφιξη των καραβιών, άρχισαν να ετοιμάζουνε βιαστικά εξήντα καράβια και μόλις ετοιμαζόταν το καθένα με ολόκληρο το πλήρωμά του, το ‘στέλναν έξω ενάντια στον εχθρό, ενώ οι Αθηναίοι τους συμβούλευαν να τους αφήσουν να πλεύσουν ενάντιά τους πρώτα αυτοί, κι ύστερα να προχωρήσουν οι Κερκυραίοι μ’ όλα τους τα καράβια μαζί.
[2] Ὡς δὲ αὐτοῖς πρὸς τοῖς πολεμίοις ἦσαν σποράδες αἱ νῆες, δύο μὲν εὐθὺς ηὐτομόλησαν, ἐν ἑτέραις δὲ ἀλλήλοις οἱ ἐμπλέοντες ἐμάχοντο, ἦν δὲ οὐδεὶς κόσμος τῶν ποιουμένων. [3] Ἰδόντες δὲ οἱ Πελοποννήσιοι τὴν ταραχὴν εἴκοσι μὲν ναυσὶ πρὸς τοὺς Κερκυραίους ἐτάξαντο, ταῖς δὲ λοιπαῖς πρὸς τὰς δώδεκα ναῦς τῶν Ἀθηναίων, ὧν ἦσαν αἱ δύο Σαλαμινία καὶ Πάραλος.
Μετάφραση: Καθώς όμως βρέθηκαν τα Κερκυραϊκά μπροστά στον εχθρό σκόρπια, δύο απ’ αυτά αμέσως αυτομόλησαν προς τον εχθρό, ενώ μέσα σε μερικά άλλα πολεμούσαν αναμεταξύ τους όσοι αποτελούσαν το πλήρωμα∙ και δεν υπήρχε καμία τάξη σ’ αυτά που γίνονταν. Όταν είδαν οι Πελοποννήσιοι την αναστάτωση, χώρισαν είκοσι δικά τους καράβια να πάρουν θέση αντίκρυ στα Κερκυραϊκά, και με τ’ άλλα στράφηκαν ενάντια στα δώδεκα Αττικά, που τα δυο τους ήταν η Σαλαμινία κι η Πάραλος.
78.1] Καὶ οἱ μὲν Κερκυραῖοι κακῶς τε καὶ κατ᾽ ὀλίγας προσπίπτοντες ἐταλαιπώρουν τὸ καθ᾽ αὑτούς· οἱ δ᾽ Ἀθηναῖοι φοβούμενοι τὸ πλῆθος καὶ τὴν περικύκλωσιν ἁθρόαις μὲν οὐ προσέπιπτον οὐδὲ κατὰ μέσον ταῖς ἐφ᾽ ἑαυτοὺς τεταγμέναις, προσβαλόντες δὲ κατὰ κέρας καταδύουσι μίαν ναῦν. Καὶ μετὰ ταῦτα κύκλον ταξαμένων αὐτῶν περιέπλεον καὶ ἐπειρῶντο θορυβεῖν.
Μετάφραση: Επειδή οι Κερκυραίοι ρίχνονταν επάνω στα εχθρικά χωρίς τέχνη και λίγοι-λίγοι δεινοπαθούσαν από την πλευρά τους. Οι Αθηναίοι πάλι, επειδή φοβούνταν μην κυκλωθούν από τα εχθρικά καράβια που ήταν πολλά, δεν έκαναν επίθεση σ’ όλα τα καράβια μαζί, ούτε στη μέση εκείνων που ήταν ταγμένα απέναντί τους, αλλά τα χτυπούσαν από τα πλάγια και βύθισαν ένα καράβι. Και ύστερα απ’ αυτό, καθώς οι εχθροί ήταν παραταγμένοι σε κύκλο, έπλεαν οι Αθηναίοι γύρω τους, προσπαθώντας να τους προκαλέσουν σύγχυση.
[2] Γνόντες δὲ οἱ πρὸς τοῖς Κερκυραίοις καὶ δείσαντες μὴ ὅπερ ἐν Ναυπάκτῳ γένοιτο, ἐπιβοηθοῦσι, καὶ γενόμεναι ἁθρόαι αἱ νῆες ἅμα τὸν ἐπίπλουν τοῖς Ἀθηναίοις ἐποιοῦντο. [3] Οἱ δ᾽ ὑπεχώρουν ἤδη πρύμναν κρουόμενοι καὶ ἅμα τὰς τῶν Κερκυραίων ἐβούλοντο προκαταφυγεῖν ὅτι μάλιστα, ἑαυτῶν σχολῇ τε ὑποχωρούντων καὶ πρὸς σφᾶς τεταγμένων τῶν ἐναντίων.
[4] Ἡ μὲν οὖν ναυμαχία τοιαύτη γενομένη ἐτελεύτα ἐς ἡλίου δύσιν.
Μετάφραση: Όταν το πήραν αυτό είδηση, όσα είχαν ταχτεί να πολεμήσουν τους Κερκυραίους, κι επειδή φοβήθηκαν μην ξαναγίνει ό,τι είχε συμβεί στη Ναύπακτο, έτρεξαν να βοηθήσουν τ’ άλλα, κι όταν μαζεύτηκαν όλοι μαζί άρχισαν επίθεση εναντίον των Αθηναίων. Τότε οι Αθηναίοι άρχισαν να κάνουν πίσω με την πρύμνη, γιατί ήθελαν συνάμα να προφτάσουν οι Κερκυραίοι, όσο ήταν μπορετό, να καταφύγουν στο λιμάνι πριν από αυτούς, αφού αυτοί οι ίδιοι υποχωρούσαν αργά, κι ολόκληρος ο εχθρικός στόλος είχε παραταχθεί να τους πολεμήσει.
Έτσι εξελίχθηκε η ναυμαχία αυτή που τελείωσε με τη δύση του ήλιου.


Ερωτήσεις – Ασκήσεις
Κεφ. 76-781. Να εντοπίσετε στα κεφ. 77-78 τα αλλεπάλληλα λάθη τακτικής που σημείωσαν οι Κερκυραίοι στη ναυτική τους αναμέτρηση με τους Λακεδαιμόνιους. Πού, κατά τη γνώμη σας, οφείλονται;
Οι Κερκυραίοι όντας ήδη σε μεγάλη ταραχή λόγω της βίαιης εμφύλιας διαμάχης ανάμεσα στους δημοκρατικούς και τους ολιγαρχικούς, και νιώθοντας φόβο από την αιφνίδια έλευση των Πελοποννησιακών πλοίων, έχασαν την ψυχραιμία τους κι άρχισαν να δρουν σπασμωδικά μπροστά στον άμεσο κίνδυνο που τους απειλούσε. Τα αλλεπάλληλα λάθη τακτικής που σημείωσαν οφείλονται, επομένως, στο γεγονός ότι πανικοβλήθηκαν και δεν είχαν την αναγκαία νηφαλιότητα για να εξετάσουν ορθά τον κατάλληλο τρόπο δράσης.Τα λάθη των Κερκυραίων ήταν τα ακόλουθα:
- Ξεκινούν να επανδρώνουν με βιασύνη τα πλοία τους κι αντί να περιμένουν μέχρι να επανδρωθεί το σύνολο της δύναμής τους, στέλνουν κάθε πλοίο που ετοιμαζόταν ενάντιο στον εχθρικό στόλο. Αποτέλεσμα αυτής της τακτικής, να πολεμούν δηλαδή με λίγα κάθε φορά πλοία, ήταν να περιέλθουν πολύ γρήγορα σε δυσχερή θέση.- Δεν έλαβαν υπόψη τους την πρόταση των Αθηναίων ν’ αφήσουν εκείνους να προηγηθούν στην επίθεση και ν’ ακολουθήσουν μετά αυτοί, αφού πρώτα θα έχουν ετοιμάσει όλο τους το στόλο. Αποτέλεσμα αυτής της ασύνετης στάσης ήταν να διενεργούν τη ναυμαχία χωρίς καμία τάξη και να αδυνατούν έτσι να αντιμετωπίσουν αποτελεσματικά τις εχθρικές δυνάμεις.- Παραγνωρίζοντας το γεγονός ότι οι πολίτες του νησιού βρίσκονταν σε σύγκρουση μεταξύ τους, επάνδρωσαν τα πλοία τόσο με ολιγαρχικούς όσο και με δημοκρατικούς, με αποτέλεσμα το πλήρωμα των πλοίων τους να αναλώνεται στις μεταξύ τους διαμάχες, ενώ δεν έλλειψαν και οι περιπτώσεις αυτομόλησης στην εχθρική παράταξη.
[Προξενεί δίχως άλλο εντύπωση το γεγονός ότι οι Κερκυραίοι, μολονότι διέθεταν ισχυρό στόλο και σημαντική ναυτική εμπειρία, σημειώνουν τόσα λάθη τακτικής στη ναυμαχία εναντίον των Πελοποννησίων. Οι λανθασμένοι τους χειρισμοί και η πλήρης αποδιάρθρωσή τους αποδίδονται κυρίως στη σύγχυση και στον πανικό που τους προξένησε η αιφνιδιαστική εμφάνιση του πολυάριθμου σπαρτιατικού στόλου. Σημαντικό ρόλο έπαιξε εξάλλου το γεγονός ότι τα πλοία τους είχαν επανδρωθεί ανάμεικτα από δημοκρατικούς και ολιγαρχικούς.]
2. Να συζητήσετε τον αντίκτυπο που είχε η εμφάνιση του σπαρτιατικού στόλου στην ψυχολογία των δημοκρατικών Κερκυραίων.
Οι δημοκρατικοί Κερκυραίοι που είχαν μόλις κατορθώσει να λάβουν τον έλεγχο του νησιού και να θέσουν υπό έλεγχο τους ολιγαρχικούς, βλέποντας το σπαρτιατικό στόλο πανικοβάλλονται, καθώς θεωρούν πως η ισορροπία δυνάμεων θ’ αλλάξει εις βάρος τους και πως θα βρεθούν υπό το έλεος των ολιγαρχικών. Το γεγονός ότι οι ίδιοι ήταν έτοιμοι ακόμη και να προβούν σε εκτελέσεις ολιγαρχικών τους κάνει να πιστεύουν πως ίσως υποστούν ακριβώς αυτό από τους αντιπάλους τους, γι’ αυτό και χάνουν τελείως την ψυχραιμία τους. Έτσι, παρά το γεγονός ότι είχαν ισχυρή ναυτική δύναμη και μεγάλη εμπειρία, υποπίπτουν σε πολλαπλά σφάλματα, θέτοντας σε άμεσο κίνδυνο την ασφάλεια του νησιού.   
3. Να εξηγήσετε την τακτική με την οποία οι Αθηναίοι κατόρθωσαν να αντιμετωπίσουν την αριθμητική υπεροχή των αντιπάλων τους και να πλήξουν τον εχθρικό στόλο (3.78).
Οι Αθηναίοι, αν και ήρθαν αντιμέτωποι μ’ έναν στόλο που υπερείχε εμφανώς αριθμητικά, αντιμετώπισαν την κατάσταση με ιδιαίτερη ψυχραιμία κι ευστροφία. Έτσι, προκειμένου ν’ αποφύγουν το ενδεχόμενο να τους περικυκλώσει ο αντίπαλος στόλος δεν έκαναν επίθεση στο σύνολο των πλοίων, ούτε χτυπούσαν αυτά που βρίσκονταν στο κέντρο της παράταξης. Επιλέγουν, λοιπόν, να παραταχθούν κατά κέρας, σχηματίζοντας μία απλή γραμμή με το ένα πλοίο πίσω από το άλλο, κι όχι το ένα δίπλα στο άλλο, που θα δημιουργούσε ένα ευρύ αλλά ευάλωτο μέτωπο σε επιθέσεις ή σε προσπάθεια περικύκλωσης από τους αντιπάλους.Με αυτό τον σχηματισμό, αν κι έχουν λιγότερα πλοία, εξαπολύουν επίθεση στα πλαϊνά μέρη του αντίπαλου στόλου και κατορθώνουν να βυθίσουν ένα πλοίο, γεγονός που αναγκάζει τους Πελοποννησίους να σχηματίσουν πλέον μια κυκλική παράταξη. Οι Αθηναίοι άρχισαν τότε να πλέουν γύρω τους, σε μια προσπάθεια να τους προκαλέσουν σύγχυση και να αδράξουν κάθε πιθανή ευκαιρία για ένα ακόμη χτύπημα.Ο στόλος των Πελοποννησίων ενισχύθηκε, ωστόσο, μ’ εκείνα τα πλοία που είχαν καθοριστεί για να χτυπήσουν τους Κερκυραίους, κι έτσι σύσσωμες οι δυνάμεις των Πελοποννησίων ξεκινούν επίθεση ενάντια στα πλοία των Αθηναίων, χωρίς να κατορθώσουν να τους τρομάξουν ή να τους αποδιοργανώσουν. Οι Αθηναίοι διατηρώντας την ψυχραιμία τους, άρχισαν να οπισθοδρομούν κωπηλατώντας προς τα πίσω, έχοντας σταθερά το μπροστινό μέρος των πλοίων τους προς το μέρος των αντιπάλων τους. Μ’ αυτό τον τρόπο κατόρθωσαν όχι μόνο ν’ αποφύγουν την εμπλοκή με τον πελοποννησιακό στόλο, αλλά και να δώσουν χρόνο στους Κερκυραίους να επιστρέψουν πρώτοι στο λιμάνι.  
4. Να χαρακτηρίσετε τον επικεφαλής του αθηναϊκού στόλου Νικόστρατο με βάση: α) τους πολεμικούς χειρισμούς του συνολικά κατά τη διάρκεια της ναυμαχίας και β) τη συμπεριφορά του προς τον αποδιοργανωμένο κερκυραϊκό στόλο.
α) Ο Νικόστρατος διακρίνεται για τη νηφαλιότητα, την ευστροφία και την ευθυκρισία του. Παρά το γεγονός ότι έρχεται αντιμέτωπος μ’ έναν αριθμητικά υπέρτερο στόλο και παρά τα αλλεπάλληλα λάθη των Κερκυραίων, τους οποίους επιθυμεί να προφυλάξει, δεν χάνει την ψυχραιμία του. Με ιδιαίτερη επινοητικότητα και αδιαμφισβήτητο θάρρος εκτιμά ορθά το πώς θα μπορέσει να αντιμετωπίσει τους αντιπάλους του, επιλέγοντας την επίθεση ως προτιμότερη της άμυνας και αναδεικνύοντας έτσι τις αδιαμφισβήτητες στρατηγικές του ικανότητες. Τη στιγμή που οι Κερκυραίοι αποδιοργανώνονται πλήρως, εκείνος διατηρεί πλήρως τον έλεγχο και προχωρά γοργά στις σωστές αποφάσεις.
β) Ο Νικόστρατος διακρίνεται συνάμα και για τον ανθρωπισμό του, καθώς, αν και δεν έχει τις αναγκαίες δυνάμεις, και θα μπορούσε άρα να έχει βρει μια σχετική πρόφαση για να εγκαταλείψει τους Κερκυραίους στη μοίρα τους, εκείνος χωρίς δισταγμούς και με απαράμιλλη γενναιότητα σπεύδει να προσφέρει τη βοήθειά του. Κατορθώνει, έτσι, εκεί που οποιοσδήποτε άλλος θα μπορούσε εύκολα να αποτύχει, όχι μόνο να καταφέρει καίρια χτυπήματα στον αντίπαλο στόλο, αλλά και να διασώσει τους Κερκυραίους, που εμφανώς δεν βρίσκονταν σε θέση να διαχειριστούν την κατάσταση και να προφυλάξουν τον εαυτό τους.
5. ὡς δὲ αὐτοῖς πρὸς τοῖς πολεμίοις... ἦν δὲ οὐδεὶς κόσμος τῶν ποιουμένων· να συγκρίνετε την τακτική των Σπαρτιατών (2.11.9) και των Αθηναίων (2.89.9), όπως περιγράφονται από το Θουκυδίδη στα κείμενα του παραθέματος. Σε ποια συμπεράσματα οδηγείστε από τη σύγκριση αυτή;
«Ακολουθείτε τους αρχηγούς σας όπου σας οδηγούν τηρώντας αυστηρή πειθαρχία και υπακούοντας αμέσως στις διαταγές. Τίποτε δεν είναι ωραιότερο και ασφαλέστερο από έναν στρατό καλά πειθαρχημένο» (2.11.9).
«Σεις πάλι θα πρέπει να μένετε κοντά στα καράβια σας, σε πλήρη τάξη, και να είσαστε έτοιμοι να εκτελέσετε κάθε παράγγελμα, επειδή ο εχθρικός στόλος είναι πολύ κοντά. Όταν αρχίσει η ναυμαχία, θα πρέπει προπάντων να πειθαρχείτε και να τηρείτε απόλυτη σιωπή. Τούτο έχει μεγάλη σημασία στις συγκρούσεις και ιδίως στις ναυμαχίες» (2.89.9).(Μετάφραση Α. Βλάχος)
Συγκρίνοντας τα στοιχεία τακτικής που καταγράφονται στα δύο αποσπάσματα καθίσταται αμέσως σαφές πως το κυρίαρχο στοιχείο για τη διασφάλιση της επιτυχίας σε μια πολεμική αναμέτρηση είναι η αυστηρή πειθαρχία. Όταν τα μέλη του στρατεύματος ή του στόλου πειθαρχούν πλήρως στις εντολές που λαμβάνουν, τότε είναι ευκολότερο να διατηρηθεί η συνοχή και η τάξη στις κινήσεις τους, και άρα να πραγματοποιηθεί μια συγκροτημένη επιθετική ενέργεια. Μέσω της πειθαρχίας επιτυγχάνεται η οργανωμένη δράση και αποφεύγονται η σύγχυση και η αταξία, που θέτουν σε κίνδυνο το ηθικό και την αποτελεσματικότητα ενός στρατού.Συνειδητοποιούμε, άρα, πως στον στόλο τον Κερκυραίων δεν υπήρχε αυτό το βασικό στοιχείο, αφού τα μέλη των πληρωμάτων πολεμούσαν μεταξύ τους, δεν υπήρχε συμφωνία ως προς το ποια θα πρέπει να είναι η ακολουθούμενη δράση (κάποιοι αυτομόλησαν άλλωστε), επικρατούσε χάος και το ηθικό των ανδρών ήταν πλήρως κλονισμένο.
6. Στα κεφάλαια 76-78 να εντοπίσετε τα ουσιαστικά: α) συνηρημένα β΄ κλίσης, β) όλα της γ΄ κλίσης, γ) τα ανώμαλα, δ) τα αττικόκλιτα και να γράψετε τις πλάγιες πτώσεις τους και στους δύο αριθμούς.
Συνηρημένα β΄ κλίσης
Ενικός αριθμόςτοῦ πλοῦ       τοῦ ἐπίπλου
τῷ πλῷ          τῷ ἐπίπλῳτὸv πλοῦν     τόν ἐπίπλουν
Πληθυντικός αριθμόςτῶν πλῶν        τῶν ἐπίπλων
τοῖς πλοῖς       τοῖς ἐπίπλοις
τούς πλοῦς     τούς ἐπίπλους
Ουσιαστικά γ΄ κλίσης
Ενικός αριθμόςτῆς στάσεως   τοῦ ἀνδρός     τοῦ λιμένος     τῆς πόλεως    τοῦ πλήθους
τῇ στάσει        τῷ ἀνδρί          τῷ λιμένι         τῇ πόλει          τῷ πλήθει
τήν στάσιν      τόν ἄνδρα       τόν λιμένα       τήν πόλιν       τό πλῆθος
Πληθυντικός αριθμόςτῶν στάσεων     τῶν ἀνδρῶν     τῶν λιμένων     τῶν πόλεων     τῶν πληθῶν  
ταῖς στάσεσι      τοῖς ἀνδράσι    τοῖς λιμέσι        ταῖς πόλεσι      τοῖς πλήθεσι
τάς στάσεις        τούς ἄνδρας     τούς λιμένας     τάς πόλεις       τά πλήθη
Ενικός αριθμόςτῆς περικυκλώσεως     τοῦ κέρατος / κέρως     τῆς δύσεως
τῇ περικυκλώσει          τῷ κέρατι / κέρᾳ            τῇ δύσει
τήν περικύκλωσιν        τό κέρας                         τήν δύσιν
Πληθυντικός αριθμόςτῶν περικυκλώσεων     τῶν κεράτων / κερῶν          τῶν δύσεων
ταῖς περικυκλώσεσι      τοῖς κέρασι                            ταῖς δύσεσι
τάς περικυκλώσεις        τά κέρα / κέρατα                 τάς δύσεις
Ανώμαλα ουσιαστικά
Ενικός αριθμόςτῆς νεώς
τῇ νηί
τήν ναῦν
Πληθυντικός αριθμόςτῶν νεῶν
ταῖς ναυσί
τάς ναῦς
Αττικόκλιτα ουσιαστικά
Ενικός αριθμόςτῆς ἕω
τῇ ἕῳτήν ἕω
Πληθυντικός αριθμόςτῶν ἕων
ταῖς ἕῳς
τάς ἕως
7. οὐδεὶς κόσμος (77.2): Να γραφεί η συνεκφορά στις πλάγιες πτώσεις και των δύο αριθμών.
Ενικός αριθμόςοὐδενός κόσμου
οὐδενί κόσμῳοὐδένα κόσμον
Πληθυντικός αριθμόςοὐδένων κόσμων
οὐδέσι κόσμοις
οὐδένας κόσμους
8. Στο Κεφ. 78 να επισημάνετε τους ρηματικούς τύπους που ανήκουν σε συνηρημένα ρήματα και να γράψετε α) το γ΄ ενικό ευκτικής του ενεστώτα, β) τα απαρέμφατα και τις μετοχές (και στα τρία γένη) ενεστώτα της ίδιας φωνής.
Γ΄ ενικό ευκτικής Ενεστώταἐταλαιπώρουν: ταλαιπωροῖ / ταλαιπωροίη
φοβούμενοι: φοβοῖτο
περιέπλεον: περιπλέοι
ἐπειρῶντο: πειρῷτο
θορυβεῖν: θορυβοῖ / θορυβοίη
ἐπιβοηθοῦσι: ἐπιβοηθοῖ / ἐπιβοηθοίη
ἐποιοῦντο: ποιοῖτο
ὑπεχώρουν: ὑποχωροῖ / ὑποχωροίη
ἐτελεύτα: τελευτῷ / τελευτῴη
Απαρέμφατο – Μετοχήταλαιπωρεῖν - ταλαιπωρῶν / ταλαιπωροῦσα / ταλαιπωροῦν
φοβεῖσθαι - φοβούμενος / φοβουμένη / φοβούμενον
περιπλεῖν - περιπλέων / περιπλέουσα / περιπλέον
πειρᾶσθαι - πειρώμενος / πειρωμένη / πειρώμενον
θορυβεῖν - θορυβῶν / θορυβοῦσα / θορυβοῦν
ἐπιβοηθεῖν - ἐπιβοηθῶν / ἐπιβοηθοῦσα / ἐπιβοηθοῦν
ποιεῖσθαι - ποιούμενος / ποιουμένη / ποιούμενον
ὑποχωρεῖν - ὑποχωρῶν / ὑποχωροῦσα / ὑποχωροῦν
τελευτᾶν - τελευτῶν / τελευτῶσα / τελευτῶν