Έκθεση γ λυκειου......

 

Μνημεία Κριτήριο Αξιολόγησης

Επαναπατρισμός σε μη-πατρίδα;

Ποια λογική έχει το αίτημα: να επιστραφούν στο σημερινό ελλαδικό κράτος όσα γλυπτά του Παρθενώνα κατέχει και εκθέτει το Βρετανικό Μουσείο; Η αυθόρμητη απάντηση της συντριπτικής νομίζω πλειονότητας των σημερινών Ελλήνων θα ήταν τα γλυπτά αυτά μας ανήκουν. Είναι έργα των προγόνων μας, έκφανση της Ιστορίας μας, οι Βρετανοί τα έκλεψαν από τη δική μας πατρίδα.

Υποθέτω και τις αντιρρήσεις των Βρετανών, κυρίως τις ενδόμυχες (πριν από την ευγενική διαμόρφωση της διατύπωσης): Οι πολιτισμοί δεν έχουν φυσικούς κληρονόμους, κληρονόμοι αναδείχνονται όσοι αξιοποιούν δημιουργικά το κληροδότημα. Τα γλυπτά του Παρθενώνα ανήκουν στους λαούς που έχουν την καλλιέργεια να κατανοήσουν τη διαχρονική αξία και σημασία τους για τη σύνολη ανθρωπότητα – ανήκουν στους λαούς που αναδείχθηκαν εκ των πραγμάτων κληρονόμοι του αρχαιοκλασικού πολιτισμού.

Τέτοιοι είναι, εδώ και αιώνες, μόνο οι λαοί της ευρωπαϊκής Δύσης, πιστεύουν οι Βρετανοί. Αυτοί καλλιέργησαν τα κλασικά γράμματα, σπούδασαν την αρχαιοελληνική τέχνη, εξέδωσαν και ερμήνευσαν τα κείμενα της αρχαιοελληνικής γραμματείας, μετέφεραν με το νεοκλασικισμό στα πέρατα της γης το ρυθμό και την αισθητική της Αρχαίας Ελλάδας.

Φαντάζομαι τους Βρετανούς να αντιτάσσουν τον ίδιο το δικό μας Κοραή, που δεχόταν, όπως όλοι οι Δυτικοευρωπαίοι, ότι οι νεότεροι Γραικοί δεν έχουμε σχέση με τους αρχαίους Έλληνες. Ότι μόνο με τον εκδυτικισμό μας οι Γραικοί θα μπορέσουμε να ξαναγίνουμε Έλληνες, αφού η ελληνικότητα διασώθηκε ιστορικά μόνο στη Δύση και όχι στην ποικιλότροπα αλλοτριωμένη γεωγραφική Ελλάδα. Τι καταλαβαίνετε σεις από ελληνικότητα, θα ήθελαν να μας πουν οι Βρετανοί, και επομένως με ποιους τίτλους διεκδικείτε τα γλυπτά του Παρθενώνα; Βάλτε τον μέσο διανοούμενο Γραικό της σήμερον ή τις πολιτικές μας ηγεσίες να απαντήσουν στο ερώτημα: γιατί ο Παρθενώνας είναι σημαντικότερο έργο τέχνης από τον πύργο του Άϊφελ – μετρήστε αν έχετε το κουράγιο, το μέγεθος της κατά κεφαλήν πολιτιστικής και μορφωτικής σας υπανάπτυξης.

Αφού την αττική γη, που σας χαρίστηκε να κατοικείτε, την ατιμάσατε βάναυσα εκβαρβαρώνοντας την ιερή ομορφιά της – τα Γλυπτά του Παρθενώνα σας μάραναν; Η αλήθεια του Παρθενώνα μένει ανερμήνευτη δίχως την αλήθεια του αττικού τοπίου και αυτήν τη δεύτερη αλήθεια την κάνατε τσιμεντένια λέπρα γυφτιάς, βρωμιάς και έσχατης ασχήμιας. Στον πιο εγκληματικό βανδαλισμό της Ιστορίας, στην τριτοκοσμική γραικική σας πρωτεύουσα, δώσατε το όνομα της πόλης των Αθηνών, πώς να σας εμπιστευθούμε λείμματα τέχνης ανυπέρβλητης;

Τόσο σεβασμό έχετε για την Αρχαία Ελλάδα, φαντάζομαι να συνεχίζουν απαντώντας στο αίτημα μας οι Βρετανοί, ώστε αρνηθήκατε και το μοναδικό λώρο ζωής που θα μπορούσε να σας δένει μαζί της: τη γλώσσα. Καταργήσατε, παρά τις ψευδαισθητικές επιφάσεις, τη διδασκαλία των αρχαίων στα σχολεία σας, πετσοκόψατε τη γλώσσα σας από τις ρίζες της, για αυτό και τα σημερινά σας γραικικά είναι κωμικά ανάπηρα, συμπλεγματικά. Η νεολαία σας σήμερα, οι ηλικίες κάτω των τριάντα ετών, δεν καταλαβαίνουν

πια όχι την “κοινή” ελληνική, αλλά ούτε και πρόσφατους συγγραφείς σας, όπως ο Παπαδιαμάντης και ο Ροΐδης. Πόσο ποσοστό του πληθυσμού σας έχει διαβάσει έστω και τρεις αράδες του Αριστοτέλη, του Πλάτωνα, του Θουκυδίδη; Από πού λοιπόν αντλείτε το θράσος να ονομάζετε προγόνους σας τους αρχαίους Έλληνες και να διεκδικείτε κατ’ αποκλειστικότητα τα όσα αυτοί κληροδότησαν στην ανθρωπότητα;

Του Χρήστου Γιανναρά, «Καθημερινή», 17.11.2002

Παρατηρήσεις

Α. Να γράψετε στο τετράδιό σας την περίληψη του κειμένου που σας δόθηκε (100-120 λέξεις ).

Μονάδες 25

Β1. Να αναπτύξετε σε 70 – 80 λέξεις το περιεχόμενο του ακόλουθου αποσπάσματος από το κείμενο: «Η νεολαία σας σήμερα, οι ηλικίες κάτω των τριάντα ετών, δεν καταλαβαίνουν πια όχι την “κοινή” ελληνική, αλλά ούτε και πρόσφατους συγγραφείς σας, όπως ο Παπαδιαμάντης και ο Ροΐδης».

Μονάδες 10

Β2.α) Να χαρακτηρίσετε  τον συλλογισμό με βάση την πορεία του νου (παραγωγικός – επαγωγικός) και να τον αξιολογήσετε.

-Οι πολιτισμοί δεν έχουν φυσικούς κληρονόμους.

-κληρονόμοι αναδείχνονται όσοι αξιοποιούν δημιουργικά το κληροδότημα.

Άρα, μόνο οι λαοί της ευρωπαϊκής Δύσης αναδείχθηκαν κληρονόμοι του αρχαιοκλασικού πολιτισμού.

Μονάδες 6

β) Το κείμενο ανήκει στο γραμματειακό είδος της επιφυλλίδας. Να αναφέρετε δυο χαρακτηριστικά που πιστοποιούν αυτό το είδος.

Μονάδες 2

Β3. «Αφού την αττική γη […] τέχνης ανυπέρβλητης;». Στη συγκεκριμένη παράγραφο να εντοπίσετε:

α. Έναν τρόπο πειθούς που επιστρατεύει ο συγγραφέας.

β. Τα μέσα πειθούς που χρησιμοποίει. Να αναφέρετε ένα παράδειγμα για κάθε περίπτωση.

Μονάδες 5

 B4.α) Να δώσετε τα συνώνυμα των παρακάτω υπογραμμισμένων λέξεων του κειμένου: απάντηση, μορφωτικής, ιερή, λώρο, καταλαβαίνουν.

 Μονάδες 5

β)  «Φαντάζομαι τους Βρετανούς να αντιτάσσουν τον ίδιο το δικό μας Κοραή, που δεχόταν, όπως όλοι οι Δυτικοευρωπαίοι, ότι οι νεότεροι Γραικοί δεν έχουμε σχέση με τους αρχαίους Έλληνες».  Να αναγνωρίσετε το είδος της σύνδεσης των προτάσεων (παρατακτική – υποτακτική) και να εξηγήσετε πώς λειτούργει η σύνδεση αυτή στη διαμόρφωση του ύφους.

Μονάδες 3

 γ) Να αιτιολογήσετε τη χρήση  της παρένθεσης και της άνω και κάτω τελείας στις παρακάτω περιπτώσεις:

• (2^η) «κυρίως τις ενδόμυχες (πριν από την ευγενική διαμόρφωση της διατύπωσης)»
• (6^η) «το μοναδικό λώρο ζωής που θα μπορούσε να σας δένει μαζί της: τη γλώσσα.»

 Μονάδες 2

 δ) Τι επιδιώκει ο συγγραφέας με τη χρήση των ερωτήσεων στην τελευταία παράγραφο του κειμένου;

Μονάδες 2

 Γ. (Παραγωγή Λόγου)

Με αφορμή τη 18^η Απριλίου που έχει ορισθεί από την UNESCO και το Διεθνές Συμβούλιο Μνημείων και Τοποθεσιών ως Παγκόσμια Ημέρα Μνημείων, γράφετε ένα άρθρο (500 – 600 λέξεις) στην εφημερίδα του σχολείου σας στο οποίο:

α) θα αναφερθείτε στην αξία των μνημείων και

β) στους τρόπους εξοικείωσης των νέων με την πολιτιστική τους κληρονομία.

 

Προσοχή: στο άρθρο να μην αναγράψετε το ονοματεπώνυμο