Project Αρχαια

 https://www.google.com/url?sa=t&source=web&rct=j&url=https://www.slideshare.net/dimshare/ss-12107995&ved=2ahUKEwj5s7zM6831AhUalP0HHfIlAtE4ChAWegQICBAB&usg=AOvVaw3PeiqtNEywHTgCt-aeVK5J

Project Αρχαια

 THE BLOG

Εμφύλιος Πόλεμος: Το συγκλονιστικό κείμενο του Θουκυδίδη είναι επίκαιρο όσο ποτέ

Παρακολουθώντας καθημερινά το αίμα που ρέει στην αρένα των μέσων κοινωνικής δικτύωσης με τον άκρατο φανατισμό, την εύκολη συκοφαντία, την ετοιμότητα για θανάσιμη επίθεση, τον θαυμασμό προς τους τραμπούκους, την καχυποψία προς όσους δεν βλέπουν τα πράγματα άσπρα ή μαύρα, τη δημιουργία στρατοπέδων φίλων και εχθρών που δεν αφήνουν περιθώριο για ενδιάμεσους και τον διαδικτυακό διχασμό που γιγαντώνεται με την ανοχή όλων μας, πιστεύω ότι οφείλουμε στον εαυτό μας να κάνουμε μία στάση λίγων λεπτών και να διαβάσουμε με ανοιχτό μυαλό το κείμενο του Θουκυδίδη για τον Εμφύλιο Πόλεμο.

 

Δημήτρης Καλαντζής, Αρθρογράφος

02/08/2017 11:40am EEST

Αυτή η δημοσίευση αναρτήθηκε στην κλειστή πλέον Πλατφόρμα Αρθρογράφου Huffpost. Οι συνεργάτες αρθρογράφοι έχουν τον έλεγχο της δουλειάς τους και αναρτούσαν δημοσιεύσεις ελεύθερα στον ιστότοπό μας. Εάν θεωρείτε πως πρέπει να επισημάνετε αυτήν την καταχώριση ως καταχρηστική, στείλτε μας ένα e-mail.

EYE UBIQUITOUS VIA GETTY IMAGES

Παρακολουθώντας καθημερινά το αίμα που ρέει στην αρένα των μέσων κοινωνικής δικτύωσης με τον άκρατο φανατισμό, την εύκολη συκοφαντία, την ετοιμότητα για θανάσιμη επίθεση, τον θαυμασμό προς τους τραμπούκους, την καχυποψία προς όσους δεν βλέπουν τα πράγματα άσπρα ή μαύρα, τη δημιουργία στρατοπέδων φίλων και εχθρών που δεν αφήνουν περιθώριο για ενδιάμεσους και τον διαδικτυακό διχασμό που γιγαντώνεται με την ανοχή όλων μας, πιστεύω ότι οφείλουμε στον εαυτό μας να κάνουμε μία στάση λίγων λεπτών και να διαβάσουμε με ανοιχτό μυαλό το κείμενο του Θουκυδίδη για τον Εμφύλιο Πόλεμο. Είναι ανατριχιαστικά επίκαιρο για την κοινωνικοπολιτική ζωή της Ελλάδας του σήμερα...

Επτά ολόκληρες μέρες σκότωναν όσους συμπολίτες τους θεωρούσαν εχθρούς. Τους κατηγορούσαν ότι θέλησαν να καταλύσουν την δημοκρατία, αλλά στην πραγματικότητα τους σκότωναν από προσωπικά μίση.

Άνθρωποι που είχαν δανείσει χρήματα, σκοτώθηκαν από τους οφειλέτες τους. Πατέρας σκότωνε το παιδί του, ικέτες δολοφονούνταν μέσα στους ναούς, κάποιους τους έχτισαν ζωντανούς στο ιερό. Ο θάνατος πήρε χίλιες μορφές... Για να δικαιολογούν τις πράξεις τους, άλλαζαν ακόμα και τη σημασία των λέξεων. Η παράλογη τόλμη θεωρήθηκε ανδρεία και αφοσίωση στο κόμμα, ενώ η προσωπική διστακτικότητα θεωρήθηκε δειλία που κρύβεται πίσω από εύλογες προφάσεις. Η σωφροσύνη θεωρήθηκε προσωπίδα της ανανδρίας. Η παραφορά θεωρήθηκε ανδρική αρετή.

Η τάση να εξετάζονται προσεκτικά όλες οι όψεις ενός ζητήματος θεωρήθηκε πρόφαση για υπεκφυγή.

Όποιος ήταν έξαλλος γινόταν ακουστός, ενώ όποιος έφερνε αντιρρήσεις γινόταν ύποπτος. Όποιον επινοούσε κανένα τέχνασμα και πετύχαινε, τον θεωρούσαν σπουδαίο, κι όποιον υποψιαζόταν σύγκαιρα και φανέρωνε τα σχέδια του αντιπάλου, τον θεωρούσαν ακόμα πιο σπουδαίο. Ενώ όποιος ήταν αρκετά προνοητικός, ώστε να μην χρειάζεται τέτοια μέσα, τον κατηγορούσαν ότι διαλύει το κόμμα και ότι είναι τρομοκρατημένος από την αντίπαλη παράταξη.

Με μια λέξη, όποιος πρόφταινε να κάνει κακό πριν από τον άλλον, ήταν άξιος επαίνου, όπως κι εκείνος που παρακινούσε στο κακό όποιον δεν είχε σκεφτεί να το κάνει.

Αλλά και η συγγένεια θεωρήθηκε χαλαρότερος δεσμός από την κομματική αλληλεγγύη, γιατί οι ομοϊδεάτες ήσαν έτοιμοι να επιχειρήσουν οτιδήποτε, χωρίς δισταγμό, και τούτο επειδή τα κόμματα δεν σχηματίστηκαν για να επιδιώξουν κοινή ωφέλεια με νόμιμα μέσα, αλλά, αντίθετα, για να ικανοποιήσουν την πλεονεξία τους παρανομώντας. Και η μεταξύ τους αλληλεγγύη βασιζόταν περισσότερο στη συνενοχή παρά στους όρκους τους.

Και προτιμούσαν να εκδικηθούν για κάποιο κακό αντί να προσπαθήσουν να μην το πάθουν.

Όταν έκαναν όρκους για κάποια συμφιλίωση, τους κρατούσαν τόσο μόνο όσο δεν είχαν τη δύναμη να τους καταπατήσουν. Αλλά μόλις παρουσιαζόταν ευκαιρία, εκείνοι που πρώτοι είχαν ξαναβρεί το θάρρος τους, αν έβλεπαν ότι οι αντίπαλοί τους ήσαν αφύλαχτοι, τους χτυπούσαν κι ένιωθαν μεγαλύτερη χαρά να τους βλάψουν εξαπατώντας τους, παρά χτυπώντας τους ανοιχτά. Θεωρούσαν ότι ο τρόπος αυτός όχι μόνο είναι πιο ασφαλής αλλά είναι και βραβείο σε αγώνα δόλου. Είναι ευκολότερο να φαίνονται επιδέξιοι οι κακούργοι, παρά να θεωρούνται τίμιοι όσοι δεν είναι δόλιοι.

Οι περισσότεροι άνθρωποι προτιμούν να κάνουν το κακό και να θεωρούνται έξυπνοι, παρά να είναι καλοί και να τους λένε κουτούς.

Αιτία όλων αυτών ήταν η φιλαρχία που έχει ρίζα την πλεονεξία και την φιλοδοξία που έσπρωχναν τις φατρίες ν᾽ αγωνίζονται με λύσσα. Οι αρχηγοί των κομμάτων, στις διάφορες πολιτείες, πρόβαλλαν ωραία συνθήματα. Ισότητα των πολιτών από την μια μεριά, σωφροσύνη της αριστοκρατικής διοίκησης από την άλλη.

Προσποιούνταν έτσι ότι υπηρετούν την πολιτεία, ενώ πραγματικά ήθελαν να ικανοποιήσουν προσωπικά συμφέροντα και αγωνίζονταν με κάθε τρόπο να νικήσουν τους αντιπάλους τους.

Τούτο τους οδηγούσε να κάνουν τα φοβερότερα πράματα, επιδιώκοντας να εκδικηθούν τους αντιπάλους τους, όχι ως το σημείο που επιτρέπει η δικαιοσύνη ή το συμφέρον της πολιτείας, αλλά κάνοντας τις αγριότερες πράξεις, με μοναδικό κριτήριο την ικανοποίηση του κόμματός τους. Καταδίκαζαν άνομα τους αντιπάλους τους ή άρπαζαν βίαια την εξουσία, έτοιμοι να κορέσουν το μίσος τους.

Καμιά από τις δύο παρατάξεις δεν είχε κανέναν ηθικό φραγμό κι εκτιμούσε περισσότερο όσους κατόρθωναν να κρύβουν κάτω από ωραία λόγια φοβερές πράξεις.

Όσοι πολίτες ήσαν μετριοπαθείς θανατώνονταν από την μια ή την άλλη παράταξη, είτε επειδή είχαν αρνηθεί να πάρουν μέρος στον αγώνα, είτε επειδή η ιδέα και μόνο ότι μπορεί να επιζούσαν προκαλούσε εναντίον τους τον φθόνο.

*Το απόσπασμα του Θουκυδίδη είναι τα «Κερκυραϊκά» (Ιστορίαι 3.81 - 3.82) σε ελεύθερη απόδοση

ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ

 

ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ

Πίνακας προσδιορισμών στα αρχαία ελληνικά

Προσδιορισμοί

Ονοματικοί

Ομοιόπτωτοι

Ουσιαστικό

Ένα ουσιαστικό προσδιορίζει ένα ουσιαστικό

Παράθεση

Επεξήγηση

Επίθετο

Ένα επίθετο προσδιορίζει ένα ουσιαστικό

Επιθετικός

Κατηγορηματικός

Ετερόπτωτοι

Σε γενική

Ένα ουσιαστικό

σε γενική προσδιορίζει

ένα άλλο ουσιαστικό

ή ένα επίθετο.

Μπορεί να είναι:

κτητική,

δημιουργού,

διαιρετική,

ύλης,

περιεχόμενου,

ιδιότητας,

αξίας ή τιμήματος,

αιτίας,

υποκειμενική,

αντικειμενική,

συγκριτική.

Σε δοτική

Ένα ουσιαστικό

σε αιτιατική προσδιορίζει

ένα άλλο ουσιαστικό

ή ένα επίθετο.

Μπορεί να είναι:

αντικειμενική,

αναφοράς

Σε αιτιατική

Ένα ουσιαστικό

σε αιτιατική προσδιορίζει

ένα άλλο ουσιαστικό

ή ένα επίθετο.

Μπορεί να είναι:

αναφοράς

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΞΕΝΟΦΩΝΤΑΣ

 ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΕΙΣΑΓΩΓΗΣ ΞΕΝΟΦΩΝΤΑ 

 1.Τι γνωρίζετε για την καταγωγή (γέννηση, οικογενειακό περιβάλλον), τη µόρφωση του Ξενοφώντα και τις πολιτικές συνθήκες της εποχής του; 2.Ποιοι λόγοι οδήγησαν τον Ξενοφώντα στην εξορία; 3. Να κατατάξετε τα ακόλουθα βιογραφικά στοιχεία του Ξενοφώντα κατά χρονική σειρά: α) Συµµετείχε ως µισθοφόρος στο στράτευµα του Κύρου κατά του αδελφού του Αρταξέρξη. β) Μεγάλωσε σε εύπορη οικογένεια στον ∆ήµο της Ερχιάς Αττικής. γ) Ακολούθησε τον Σπαρτιάτη βασιλιά Αγησίλαο στη µάχη της Κορωνείας. δ) Υπηρέτησε στο σώµα των ιππέων της πατρίδας του, της Αθήνας. ε) Οδήγησε τους Έλληνες µισθοφόρους (τους Μυρίους) από τα βάθη της Ασίας στην πατρίδα τους. 4. Να εξηγήσετε γιατί οι Αθηναίοι εξόρισαν τον Ξενοφώντα από την πατρίδα του (394 π.Χ.) και γιατί, πολύ αργότερα (365 π.Χ.), ανακάλεσαν αυτή την απόφασή τους. 5. Να αναφέρετε τα Ιστορικά έργα του Ξενοφώντα και να δώσετε περιληπτικά το περιεχόµενο δύο έργων αυτής της κατηγορίας. 6. Ο Ξενοφών είχε τη φιλοδοξία να συνεχίσει το έργο του Θουκυδίδη. Πόσο επιτυχηµένη θεωρείται η προσπάθειά του. 7. Πώς αναδεικνύεται η πίστη του Ξενοφώντα σε υψηλές αξίες; 8. α) Πώς αξιολογήθηκε το έργο του Ξενοφώντα στην Αλεξανδρινή και τη Ρωµαϊκή εποχή; β) Σε ποια κατηγορία των έργων του Ξενοφώντα ανήκουν τα Ἑλληνικά και σε ποια χρονική περίοδο αναφέρονται; 9. α) Σε ποια κατηγορία των έργων του Ξενοφώντα ανήκουν τα Ἑλληνικά και σε ποια χρονική περίοδο αναφέρονται; β) Να αναφέρετε τους τίτλους των υπολοίπων έργων του Ξενοφώντα που ανήκουν στην ίδια κατηγορία µε τα Ἑλληνικά. 10. Τι γνωρίζετε για τη συµµετοχή του Ξενοφώντα στην εκστρατεία του Κύρου; 11. Ποιες ήταν οι σχέσεις του Ξενοφώντα µε την πόλη της Σπάρτης; 12. Να κατατάξετε κατά χρονική σειρά τα ακόλουθα βιογραφικά στοιχεία του Ξενοφώντα: α) Εγκαταστάθηκε στον Σκιλλούντα της Ολυµπίας, όπου ασχολήθηκε µε το συγγραφικό του έργο. β) Εξορίστηκε από την πατρίδα του, την Αθήνα. γ) Αναγκάστηκε να εγκαταλείψει το κτήµα του, στον Σκιλλούντα, και να µετακοµίσει στην Κόρινθο.  2 δ) Οι Αθηναίοι επέτρεψαν στον Ξενοφώντα να επαναπατριστεί, µετά από την άρση του ψηφίσµατος για εξορία. ε) Έστειλε τους γιους του Γρύλλο και ∆ιόδωρο να υπηρετήσουν στον αθηναϊκό στρατό. 13. Τι γνωρίζετε για τη µόρφωση του Ξενοφώντα και ποιες ιστορικές µορφές άσκησαν επίδραση στην προσωπικότητα και τις ιδέες του; 14. Σε ποιες κατηγορίες κατατάσσονται τα έργα του Ξενοφώντα; Να αναφέρετε τους τίτλους των έργων µιας κατηγορίας. 15. Να αναφέρετε τα Σωκρατικά έργα του Ξενοφώντα και να δώσετε περιληπτικά το περιεχόµενο δύο έργων αυτής της κατηγορίας. 

 16. Πώς δικαιολογείται ο χαρακτηρισµός του Ξενοφώντα ως «ρεπόρτερ» και πώς αποτυπώνεται στο έργο του η εικόνα των πολιτικών εξελίξεων του 4 ου π.Χ. αι.; 17. Ποιες είναι οι απόψεις του Ξενοφώντα για την «αθέτηση του λόγου» και την «παράβαση των όρκων»; 18. Ποιον χαρακτηρισµό απέδωσαν στον Ξενοφώντα οι θαυµαστές του έργου του στη ρωµαϊκή εποχή και γιατί; 19. Ποιες στρατιωτικές υπηρεσίες προσέφερε ο Ξενοφών στον Αγησίλαο; 20. Ποιοι λόγοι οδήγησαν τους Αθηναίους στην άρση του ψηφίσµατος της εξορίας του Ξενοφώντα; 21. Οι Αθηναίοι µε ψήφισµά τους εξόρισαν τον Ξενοφώντα, επειδή: α) αρνήθηκε να υπηρετήσει στον αθηναϊκό στρατό, β) κατατάχτηκε ως µισθοφόρος στον στρατό του Κύρου, στη Μ. Ασία, γ) ανήκε στην τάξη των ιππέων και συναναστρεφόταν µε τον Σωκράτη, δ) στη µάχη της Κορωνείας (494 π.Χ.), παρατάχτηκε µε τον βασιλιά της Σπάρτης Αγησίλαο εναντίον της πατρίδας του, ε) δεν επέτρεψε στους γιους του να υπηρετήσουν στον αθηναϊκό στρατό. Να επιλέξετε τη σωστή απάντηση, σηµειώνοντας το αντίστοιχο γράµµα και να αναφέρετε αν οι Αθηναίοι αναθεώρησαν το ψήφισµα αυτό και µε ποια αφορµή. 22. α) Να εξηγήσετε γιατί δεν είναι εύκολη η ειδολογική και η χρονολογική κατάταξη των έργων του Ξενοφώντα. β) Σε ποια κριτήρια στηρίζεται η χρονολογική κατάταξη των έργων του Ξενοφώντα; 23. Να αναφέρετε τα ∆ιδακτικά έργα του Ξενοφώντα και να δώσετε περιληπτικά το περιεχόµενο δύο έργων αυτής της κατηγορίας. 24. Από την περιγραφή ποιων γεγονότων αναδεικνύεται η ικανότητα του Ξενοφώντα να ζωντανεύει µε δραµατική ένταση µεµονωµένες εντυπωσιακές σκηνές; 25. Ποιες συνέπειες έχει, κατά τον Ξενοφώντα, η ασέβεια προς τους θεούς στην εξέλιξη των ιστορικών γεγονότων; 26. Ποια δηµοφιλέστερα έργα του Ξενοφώντα χρησιµοποιήθηκαν ως διδακτικά βιβλία από την Αναγέννηση µέχρι σήµερα και για ποιους λόγους; 27. α) Σε ποια κριτήρια στηρίζεται η χρονολογική κατάταξη των έργων του Ξενοφώντα; β) Ποια είναι η πιθανότερη χρονολογική κατάταξη των έργων του;

Αρχαια α λυκειου

 Οι ερωτήσεις μία προς μία

1. Ἀφικνοῦνται εἰς Κερασοῦντα, πόλιν Ἑλληνίδα ἐπὶ θαλάττῃ.

    

     παράθεση   επεξήγηση

2. Καὶ δύο τὰ πάντων ἐστὶ κυριώτατα ἐν ἀνθρωπίνῃ φύσει, νοῦς καὶ λόγος.

    

     παράθεση   επεξήγηση

3. Περὶ χρημάτων λαλεῖς, ἀβεβαίου πράγματος.

    

     παράθεση   επεξήγηση

4. Οὗτός ἐστι μεγαλοφωνότατος τῶν ποιητῶν, Ὅμηρος.

    

     παράθεση   επεξήγηση

5. Ἦν δὲ ἐν Στυμφάλω, πόλει τῆς Ἀρκαδίας, Στυμφαλὶς λεγομένη λίμνη.

    

     παράθεση   επεξήγηση

6. Λεύκιππος, Οἰνομάου παῖς, εἰς ἐπιθυμίαν ταύτης ἦλθεν.

    

     παράθεση   επεξήγηση

7. Ὁ κοινὸς ἰατρὸς θεραπεύσει σέ, χρόνος.

    

     παράθεση   επεξήγηση

8. Ἀναξαγόρας ὁ Κλαζομένιος ἔμαθεν τοὺς δύο παῖδας τεθνηκότας.

    

     παράθεση   επεξήγηση

9. Εἰμὶ ἐξ Ἀθηνῶν, πόλεως μεγίστης.

    

     παράθεση   επεξήγηση

10. Ὁ τῶν Ἀθηναίων νομοθέτης, ὁ Σόλων, εἰς Αἴγυπτον ἔπλευσεν.

     

      παράθεση   επεξήγηση

11. Εἴχομεν πλεῖστα ἀγαθά, σῖτον, οἴνους, ὄσπρια.

     

      παράθεση   επεξήγηση

12. Ἐθέλω τοῦτο, διαιρεθῆναί μοι τὸ κρανίον.

     

      παράθεση   επεξήγηση

Αρχαια α λυκειου

 Σύγκριση παράθεσης - επεξήγησης

Σύγκριση παράθεσης - επεξήγησης

 

Η διαφορά της παράθεσης από την επεξήγηση είναι ότι:

η παράθεση είναι γενική έννοια, η επεξήγηση είναι μερική έννοια,

σε σύγκριση με τη λέξη που προσδιορίζουν.

Αυτό θα πρέπει να το θυμάσαι πάντα!

 

Σύρτε στον πίνακα για να δείτε όλες τις στήλες

Ὁ Σωκράτης, ὁ γλύπτης, καθεύδει

υποκείμενο παράθεση

γενική έννοια ρήμα

 

Σύρτε στον πίνακα για να δείτε όλες τις στήλες

Ὁ γλύπτης, ὁ Σωκράτης, καθεύδει

υποκείμενο επεξήγηση

μερική έννοια ρήμα

 

 

 

Η διαφορά της παράθεσης από την επεξήγηση είναι ότι:

η παράθεση είναι γενική έννοια,  η επεξήγηση είναι μερική έννοια,

σε σύγκριση με τη λέξη που προσδιορίζουν.

Αυτό θα πρέπει να το θυμάσαι πάντα!

 

Σύρτε στον πίνακα για να δείτε όλες τις στήλες

Ὁ Σωκράτης,	ὁ γλύπτης,	καθεύδει
υποκείμενο	παράθεση γενική έννοια	ρήμα

 

Σύρτε στον πίνακα για να δείτε όλες τις στήλες

Ὁ γλύπτης,	ὁ Σωκράτης,	καθεύδει
υποκείμενο	επεξήγηση μερική έννοια	ρήμα