ΕΚΘΕΣΗ Β ΛΥΚΕΙΟΥ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΓΙΑ ΤΑ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ

Κείμενο

Η έκρηξη στην επιστήμη και τη τεχνολογία, τους δυο τελευταίους αιώνες, επαναπροσδιόρισε τις κοινωνίες, έφερε στο προσκήνιο νέες ανάγκες σε επιστημονικές γνώσεις και ειδικότητες, γιατί ζητούσε ανθρώπους για νέους και σπουδαίους ρόλους στους κοινωνικούς και εργασιακούς μετασχηματισμούς, άξιους να προωθήσουν με ταχύτητα αλλαγές και μεταρρυθμίσεις. Το παραγωγικό σύστημα απαιτούσε να διαθέτει εξειδικευμένα εργατικά χέρια, τεχνικούς και εμπειρογνώμονες, επαγγελματίες από όλες τις εκπαιδευτικές βαθμίδες.

  Οι αλλαγές κάθε είδους και κάθε εποχής έχουν αντίκτυπο στο εκπαιδευτικό σύστημα. Με γοργούς ρυθμούς, το σχολείο καλείται να καλύψει απαιτήσεις για όλο και περισσότερες γνώσεις και γνωστικά αντικείμενα, με αποτέλεσμα οι μαθητές να ακολουθούν ξέφρενους ρυθμούς εντατικής μελέτης, χωρίς να διαθέτουν ελεύθερο χρόνο. Το σχολείο, θα λέγαμε, ότι μάλλον δείχνει συστηματική αδιαφορία για τις ψυχικές και σωματικές ανάγκες του μαθητή, που συνεχώς κρίνεται για την ποσότητα και την ακρίβεια χιλιάδων πληροφοριών μόνο με βαθμολογικές κλίμακες. 

  Ο ελεύθερος χρόνος, ειδικά στον έφηβο, είναι απαραίτητος, επειδή σ’ αυτό το εξελικτικό στάδιο χρειάζεται περισσότερη αφοσίωση στην ενδοσκόπηση και στην απόκτηση ταυτότητας. Η καλή επικοινωνία με τις ομάδες συνομηλίκων του δημιουργούν την αίσθηση της αποδοχής και της αυτοπεποίθησης, του μειώνουν την αβεβαιότητα και την ανησυχία. Σ’ αυτή την ηλικία θα έλθει σε επαφή με την ιδεολογία, θα αποκτήσει αξίες και θα κάνει σχέδια ζωής. 

  Αντίθετα με τις απαιτήσεις της ηλικίας τους, οι έφηβοι μαθητές τρέχουν, για να προλάβουν σχολικά και εξωσχολικά προγράμματα, ξένες γλώσσες και ιδιαίτερα μαθήματα, βιώνουν αισθήματα ανασφάλειας και άγχους. Ελεύθερος χρόνος δεν υπάρχει για να εκφρασθεί και να επικοινωνήσει με τους φίλους, να παίξει και να ζήσει στη φύση. Μοναδικός φίλος, όταν υπάρχει λίγος χρόνος για ξεκούραση, είναι η τηλεόραση και τα αμφιβόλου ποιότητας προγράμματά της μάλλον εντείνουν το άγχος και την υπερένταση. Έτσι, οι μαθητές συστηματικά αγνοούν την ανάγκη του οργανισμού για ανάπαυση και ανανέωση των αποθεμάτων ενέργειας. Η έλλειψη ελεύθερου χρόνου τους οδηγεί σε ενέργειες μηχανικές, χωρίς νόημα και σε μια μάθηση μάλλον χωρίς βαθύτερο επίπεδο κατανόησης. Οι μηχανισμοί προσαρμογής, που διαθέτει ο οργανισμός, βοηθούν για τα επιπλέον καθήκοντα αλλά με ένα σοβαρό κόστος: Τη δημιουργία άγχους και την αύξηση των αγχογόνων ορμονών στο σώμα. Οι αγχογόνες ορμόνες, π.χ η αδρεναλίνη, οδηγεί με τον χρόνο, σε εξάντληση και σε κατάθλιψη. Σε σοβαρότερες και χρόνιες καταστάσεις αναπτύσσονται και ψυχοσωματικές ασθένειες. 

Τα εκπαιδευτικά προγράμματα αφήνουν αναπάντητα ένα σωρό ερωτήματα για τον περιορισμένο, μόνο σε γνωστικά αντικείμενα, ρόλο του σχολείου. Η ανάπτυξη της επικοινωνίας, τα βιώματα, οι συγκινήσεις, η ανταλλαγή εμπειριών, το μοίρασμα και η αλληλεπίδραση μαθητών και δασκάλων δεν προσφέρονται πια στους μαθητές, θεωρούνται άχρηστα αγαθά. Οι σημερινοί μαθητές θα είναι αύριο οι σύγχρονοι ενήλικες, σαν αυτούς που όλοι αναγνωρίζουμε, κουρασμένοι, γεμάτοι κενά και ανησυχίες, που τρέχουν να καλύψουν παλιά ελλείμματα σε ψυχοθεραπευτικά και αυτοβελτιωτικά προγράμματα, σε spa και ειδικές ασκήσεις ευεξίας.

 διασκευασμένο κείμενο της Μαρίας Λασσιθιωτάκη στο διαδίκτυο, www.2search.gr 

ΘΕΜΑΤΑ 

Α. Να αποδώσετε περιληπτικά το νόημα του κειμένου σε 100-120 λέξεις. Μονάδες 20
Β1. Να επαληθεύσετε ή να διαψεύσετε, σύμφωνα με το κείμενο, το περιεχόμενο των παρακάτω προτάσεων, γράφοντας στο τετράδιό σας, δίπλα στο γράμμα που αντιστοιχεί σε κάθε πρόταση, τη λέξη Σωστό, αν η πρόταση είναι σωστή, ή τη λέξη Λάθος, αν η πρόταση είναι λανθασμένη:
 α. Η ανάπτυξη της επιστήμης και της τεχνολογίας δεν δημιούργησε νέες ανάγκες για επιστημονικές γνώσεις.
 β. Το σχολείο δεν ενδιαφέρεται για τις ψυχικές και σωματικές ανάγκες του μαθητή αξιολογώντας μόνο την ποσότητα και ακρίβεια των γνώσεών του.
γ. Ο ελεύθερος χρόνος είναι απαραίτητος για τον έφηβο για ενδοσκόπηση και ανανέωση των δυνάμεών του.
 δ. Τον λίγο χρόνο που έχει ο έφηβος για ξεκούραση τον αφιερώνει σε φίλους.
 ε. Η έλλειψη ελεύθερου χρόνου στους σημερινούς μαθητές οδηγεί σε ενήλικες με ψυχολογικά κενά. Μονάδες 10
 Β2. α) Να βρείτε το δομικά στοιχεία της πέμπτης παραγράφου του κειμένου (Έτσι, οι μαθητές συστηματικά αγνοούν… ψυχοσωματικές ασθένειες.). (μον. 3)
 β) Να δώσετε από έναν πλαγιότιτλο για τις δύο τελευταίες παραγράφους του κειμένου. (μον. 3) Μονάδες 6 Β3. α) αντίθετα, έτσι: Τι δηλώνουν οι συνδετικές λέξεις; (μον. 2)
 β) «Οι μαθητές συστηματικά αγνοούν την ανάγκη του οργανισμού για ανάπαυση και ανανέωση των αποθεμάτων ενέργειας»: Να μετατρέψετε την ενεργητική σύνταξη σε παθητική. (μον. 2) Μονάδες 4 Β4. α) Να αντιστοιχίσετε τις λέξεις της στήλης Α΄ με τις συνώνυμές τους της στήλης Β΄ (τρεις λέξεις της στήλης Β΄ περισσεύουν). (μον. 5)
 Στήλη Α΄ Στήλη Β΄
 1. αντίκτυπος 2. ξέφρενος 3. εντείνω 4. ανάπαυση 5. καθήκον α. ενισχύω β. επίπτωση γ. ήρεμος δ. δικαίωμα ε. υποχρέωση στ. έξαλλος ζ. χαλαρώνω η. ξεκούραση
 β) Να γράψετε ένα αντώνυμο για καθεμιά από τις υπογραμμισμένες λέξεις του κειμένου: αδιαφορία, μειώνουν, ανασφάλειας, αγνοούν, άχρηστα. (μον. 5) Μονάδες 10
Γ. Σε ένα άρθρο 500 λέξεων που θα δημοσιευτεί στην ιστοσελίδα του σχολείου σας να εξηγήσετε α) πόσο σημαντικός είναι ο ελεύθερος χρόνος για τους νέους και β) γιατί στη σημερινή εποχή οι έφηβοι δεν έχουν ελεύθερο χρόνο. Μονάδες 50
 Καλή επιτυχία!!!